What the world needs now is fatsoen, goed fatsoen

Eigenlijk zou ik vandaag ein-de-lijk mijn maandoverzicht van april maken. Het voelde wel wat dubbel omdat het vandaag 4 mei is, en deze dag eigenlijk in het teken van iets staat wat een stuk zwaarder is dan een blij maandoverzicht.

Eerst dacht ik nog ‘Ach, moet ik nou echt wel wat doen aan 4 en 5 mei?’ Als ik namelijk heel eerlijk ben dan vier ik onze vrijheid nooit zo heel erg. Herdenken doe ik wel, ik ging in Amsterdam vaak naar de Dam en ga vanavond ook naar de herdenking hier in het dorp. Maar het vieren van de vrijheid, iets wat voor ons zó gewoon is, dat doe ik nooit echt zo op 5 mei, daar sta ik op mijn eigen manier veel vaker bij stil.

En dan nu toch een post hierover? Ja. Ik zag namelijk deze tweet, en die raakte bij mij een snaar:

Het woord staat niet eens voor iets waar je heel veel moeite voor hoeft te doen. Beleefd, beschaafd, welgemanierd.

Met het risico om als een oude taart te klinken wil ik graag even kwijt dat ik vind dat iedereen tegenwoordig zo onfatsoenlijk met elkaar omgaat.
Ja, natuurlijk zou ik het liefst willen dat iedereen echt lief met elkaar om zou gaan. Dat mensen dingen voor elkaar doen zonder dat daar meteen iets tegenover moet staan. Toon naastenliefde, help een ander, etc. Laat ik dat voor deze gelegenheid eens even helemaal aan de kant schuiven.

Laat ik het voor deze gelegenheid eens op één makkelijk te behalen begrip houden: fatsoenlijkheid. Doe je oortjes uit als je bij de kassa staat, als jij fout zit in het verkeer bied dan je excuses aan i.p.v. meteen beginnen te schelden, glimlach naar een ander als je oogcontact maakt.

Ik ben ronduit verslaafd aan dystopische literatuur. Als er iets is wat in dit soort boeken altijd de moraal van het verhaal is, dan is het wel de menselijkheid van de mens. En dat ‘ie er meestal niet meer is, of dusdanig afwijkt van wat wij als normaal beschouwen dat de wereld eraan ten onder ging.

Voor mij staat fatsoenlijkheid gelijk aan menselijkheid. Gewoon dat je zwaait als je buurvrouw voorbij loopt, iets uit het laagste schap pakt voor iemand in een rolstoel maar ook dat je mensen aanspreekt op hun gedrag. Vooral dat laatste vind ik zelf erg moeilijk. Mensen zijn zo onmenselijk dat ze meteen tegen je beginnen te schreeuwen. Toen wij in Amsterdam iemand aanspraken op het feit dat ie tegen onze auto stond te pissen hadden wij het gedaan.

Misschien dat ik daarom de vrijheid nooit zo uitbundig vier. Veel mensen trekken het begrip zo uit zijn voegen dat het de menselijkheid overschrijdt. “Ik heb de vrijheid om te pissen waar ik wil!” “We leven in een vrij land, ik mag doen wat ik wil en bemoei je er niet mee!”

Ja, we leven in een vrij land. En daar zijn we heel blij mee en ik vind dat we daar heel vaak bij stil moeten staan en niet alleen op 1 dag. Maar misbruik maken van vrijheid om onmenselijk tegen elkaar te zijn, dat lijkt me toch niet helemaal de bedoeling.

Mocht je hier moeite mee hebben, dan heb ik een tip voor je: de volgende keer dat je opgefokt reageert op iemand terwijl jij door het rood fietst, ga dan eens na bij jezelf hoe jij je zou redden in de Hunger Games. Dystopie is niet zo erg ver weg als iedereen zo onmenselijk met elkaar blijft omgaan.

En zo wil ik mijn post voor vandaag afsluiten met een verzoek aan jullie: wees fatsoenlijk. En niet alleen vandaag en morgen alsjeblieft.